Thực trạng sản xuất
Thiết bị gia nhiệt bằng hiệu ứng nhà kính trực tiếp và bẫy nhiệt mặt trời. Hiệu quả gia nhiệt của thiết bị được gia tăng nhờ việc sử dụng tấm polycarbonate đặc ruột có độ xuyên thấu ánh sáng lên đến 95%. Nhiệt độ bên trong buồng sấy được gia thêm từ 10oC đến 35oC so với nhiệt độ ngoài môi trường tùy thời điểm trong ngày. Nhiệt độ sấy được kiểm soát chặt chẽ nhờ cơ chế cắt nắng/che mưa bằng bạt che và bù nhiệt bằng điện trở đốt nhiệt.
Công suất: 180kg cá tra nguyên liệu đã sơ chế mỗi mẻ sấy.
Thiết bị là thành quả từ đề tài nghiên cứu khoa học “Thiết kế, chế tạo thiết bị sấy ứng dụng năng lượng mặt trời với giàn sấy động cho cá sặc rằn tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh” do Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM giao trường Đại học Văn Hiến chủ trì. Thiết bị cũng được giới thiệu tại Hội thảo “Công nghệ sấy động ứng dụng năng lượng mặt trời trong chế biến thực phẩm” và các kỳ Chợ Công nghệ và Thiết bị do Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ TP.HCM (CESTI) tổ chức.Nhân lực: sau khi sơ chế, công nhân đưa các vỉ cá vào buồng sấy, thiết lập các thông số sấy và vận hành máy. Thiết bị vận hành hoàn toàn tự động, không cần nhân lực vận hành.
Quy trình sấy cá tra một nắng bằng máy sấy động trục đứng ITS dùng năng lượng mặt trời
Bước 1: Sơ chế cá, tẩm ướp và đặt cá lên các vỉ sấy inox 304.
Bước 2: Đưa các vỉ sấy có cá vào các trục đứng từ cửa bật mở phía trước (lưu ý: không bước vào buồng sấy).
Bước 3: Thiết lập các thông số sấy cho cá tra một nắng:
- Nhiệt độ sấy: cài đặt trong khoảng từ 40 độ C đến 45 độ C.
- Thời gian khử vi sinh (đèn cực tím chiếu sáng): 60 phút.
- Thời điểm khử vi sinh (đèn cực tím bật sáng): từ thời điểm phút thứ 001.
- Thời gian sấy: 180 phút
- Tổng thời gian sấy cá = Thời gian sấy + Thời gian khử vi sinh (240 phút = 4 giờ).
- Thời gian vận hành quạt hút ẩm ON/OFF: 2/6 (2 phút quạt hút hoạt động; 6 phút quạt hút dừng).
- Tốc độ giàn trục quay: 03 vòng/phút (điều chỉnh bằng volume trên tủ điều khiển).
Bước 4: Vận hành
- Nhấn nút RESTART, thiết bị sẽ vận hành tự động theo các thông số đã cài đặt ở bước 3. Khi nhiệt độ vượt Nhiệt độ max 1.5oC (tức 46.5oC), bạt che sẽ kéo ra che buồng sấy với mục đích cắt nắng giảm nhiệt độ.
- Khi trời có mưa hoặc vào thời điểm sau 17 giờ 30 phút (ban đêm), bạt che cũng sẽ tự động kéo ra che buồng sấy lại để tránh nước mưa tác động vào buồng sấy.
- Khi hết thời gian vận hành, thiết bị sẽ dừng hoạt động và chuông báo sẽ bật báo hiệu cho người vận hành lấy cá ra khỏi buồng sấy.
Các điều kiện triển khai
Sau khi nhận yêu cầu cung cấp thiết bị của khách hàng, nhà cung ứng sẽ khảo sát các yêu cầu về chất lượng của sản phẩm cá tra sấy một nắng (ẩm độ đầu ra, màu sắc cảm quan, các chỉ tiêu vi sinh vật, …); khảo sát mặt bằng bố trí thiết bị (tối thiểu 3x3m), trong đó yêu cầu quan trọng là không gian bố trí thiết bị không bị che nắng bởi cây xanh hoặc công trình xây dựng; nguồn điện (nếu có điện ba pha càng tốt) đảm bảo công suất cung cấp tối đa 8kW (để sử dụng điện trở khi sấy ban đêm hay trời mưa). Thêm vào đó, nhà cung ứng còn khảo sát và khuyến nghị xây dựng chuỗi sơ chế – sấy khô – đóng gói liên hoàn, tránh nguy cơ tái nhiễm vi sinh sau sấy (đảm bảo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm).
Sau khi đã thống nhất các thông số khảo sát và giá cả, hai bên ký kết hợp đồng với thời gian chế tạo tại xưởng trung bình từ 30 – 45 ngày; thời gian lắp đặt từ 2 – 4 ngày; thời hạn bảo hành thiết bị là 24 tháng (riêng tủ điều khiển và tấm polycarbonate đặc ruột bảo hành 5 năm).
Chi phí trọn gói (đã bao gồm 36 vỉ inox SUS 304 kích cỡ 800x800mm, chưa VAT) là 140.000.000 đồng (một trăm bốn mươi triệu đồng).
Thiết bị được sản xuất dưới dạng các module độc lập, được vận chuyển tới cơ sở và lắp ráp lại với nhau thành thiết bị hoàn chỉnh. Sau khi hoàn thành lắp đặt, nhà cung ứng tiến hành chạy không tải và kiểm tra các thông số của thiết bị (nhiệt độ, độ ẩm, hệ thống bạt che, hệ thống quạt thổi – hút khí…). Thiết bị được nghiệm thu bởi mẻ cá sấy trong thời gian 4 giờ, nhiệt độ cài đặt từ 40oC – 45oC. Sau đó chuyển giao cho khách hàng.
- Nhân lực: sau khi sơ chế, công nhân đưa các vỉ cá vào buồng sấy, thiết lập các thông số sấy và vận hành máy. Thiết bị vận hành hoàn toàn tự động, không cần nhân lực vận hành.
Dây chuyền máy sấy 4 tấn cá nguyên liệu mỗi mẻ được chuyển giao ở huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
- Sản phẩm sấy được đặt vào các vỉ sấy nhiều tầng trên các trục thẳng đứng gắn cố định trong buồng phơi hoặc gắn trên các xe phơi. Mỗi trục đứng gắn từ 10 – 20 tầng, có thể có nhiều trục đứng trên mỗi xe phơi, giúp gia tăng sản lượng lên ít nhất 1.000% – 2.000% so với diện tích phơi nắng tương ứng. Các vỉ sấy này chuyển động tròn liên tục quanh trục đứng, giúp sản phẩm sấy khô rất đồng đều và rút ngắn được thời gian sấy 40% so với phơi nắng hoặc sấy vỉ ngang tĩnh cùng nhiệt độ.
Tiết kiệm điện năng lên đến trên 90% so với thiết bị bơm nhiệt tương ứng: mỗi mẻ sấy 180kg cá tra nguyên liệu đã sơ chế vận hành trong điều kiện có nắng chỉ tiêu tốn trung bình 1.5kWh/giờ; trong điều kiện thiếu nắng (trời mưa, âm u hay ban đêm) tiêu tốn trung bình 4.5kWh/giờ.
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm: sản phẩm đạt độ khô rất nhanh và đồng đều nhờ công nghệ sấy động (sản phẩm sấy chuyển động liên tục); kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, tốc độ gió… rất chặt chẽ, màu sắc cảm quan của sản phẩm tương đương phơi nắng nên rất đẹp, giữ được đa số chất dinh dưỡng.
- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm: khử vi sinh và nấm mốc bằng đèn cực tím dải C (UVC) ngay trong quá trình sấy, không khí được lọc bụi trước khi đưa vào buồng sấy, buồng sấy kín (ngăn không cho côn trùng xâm nhập).
- Giảm nhân công xấp xỉ 60% so với phơi nắng truyền thống nhờ quy trình hoạt động được vận hành tự động hóa hoàn toàn. Giảm diện tích mặt bằng xây dựng xấp xỉ 80% so với phơi nắng truyền thống. Rút ngắn thời gian phơi sấy xấp xỉ 40% so với phơi nắng truyền thống. Không phụ thuộc thời tiết mưa nắng thất thường. Có thể sấy được nhiều sản phẩm khác nhau nhờ việc cài đặt bộ thông số sấy linh động trên giao diện LCD (tăng độ linh hoạt trong phân bố lịch sản xuất các loại nông sản khác nhau, tiết kiệm chi phí đầu tư).
- Thiết bị rất bền vững, bảo hành miễn phí tấm polycarbonate đặc ruột và tủ điều khiển lên đến 5 năm, bảo hành miễn phí các kết cấu còn lại của thiết bị 2 năm. Quá trình lắp đặt và vận hành dễ dàng.