Xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo ngang tầm khu vực

Năm 2023, Việt Nam tăng hai bậc chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index 2023, gọi tắt là GII) so với năm 2022, từ vị trí 59 lên vị trí 57. Còn báo cáo chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu năm 2023 của Startup Blink (Trung tâm Nghiên cứu và Lập bản đồ về hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu) cho thấy, Việt Nam vẫn duy trì thứ hạng 58 trong tốp 60, nhưng đã giảm 4 bậc so với năm 2022.

Tuy nhiên, Việt Nam vẫn duy trì thứ hạng 12 ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và tại khu vực Ðông Nam Á vẫn giữ vị trí thứ ba về số lượng thương vụ sau Indonesia, Singapore và đứng vị trí thứ tư về tổng giá trị đầu tư trong năm 2023.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố là đô thị đặc biệt, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế. Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của thành phố được đánh giá là năng động nhất cả nước, chiếm 50% số lượng startup, 40% cơ sở ươm tạo và hỗ trợ khởi nghiệp, 44% lượng vốn đầu tư, 60% số thương vụ về đổi mới sáng tạo của cả nước.

Trong giai đoạn 2016-2022, lượng vốn đầu tư mạo hiểm vào các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam liên tiếp tăng trưởng cao từ năm 2017 đến năm 2022, đạt hơn 2 tỷ USD, trong số này, hơn 60% số doanh nghiệp gọi vốn thành công là của Thành phố Hồ Chí Minh.

Năm 2023, theo thống kê của Crunchbase (nền tảng tìm kiếm thông tin về kinh doanh và startup), tổng số vốn đầu tư mạo hiểm huy động hơn 718 triệu USD thì Thành phố chiếm hơn 500 triệu USD.

Việt Nam hiện có bốn Unicorn (Kỳ lân công nghệ) là VNG, VNPay, MoMo, Sky Mavis, chủ yếu là công nghệ thanh toán và game, 3 trong số 4 Unicorn này là của Thành phố Hồ Chí Minh.

Giai đoạn 2021-2025, Thành phố Hồ Chí Minh triển khai nhiều chính sách hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Cụ thể, ban hành Quyết định số 672/QÐ-UBND ngày 1/3/2021 về phê duyệt "Ðề án hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2025"; các chính sách đặc thù về quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo theo Nghị Quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, thời gian tới, thành phố sẽ đưa vào vận hành Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo với hai khu vực chính: không gian hỗ trợ chung của nhà nước và không gian thu hút khu vực tư nhân tham gia đầu tư và thiết kế để triển khai các chương trình ươm tạo và tăng tốc.

Trung tâm được xây dựng với mục tiêu hình thành mạng lưới các trung tâm khởi nghiệp sáng tạo tại thành phố bao gồm các tổ chức ươm tạo, tăng tốc, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, các quỹ đầu tư, trường, viện và các cơ quan, tổ chức, tập đoàn trong và ngoài nước có liên quan.

Ðồng thời, trung tâm là nơi giúp lan tỏa các chính sách hỗ trợ của nhà nước về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp cho cộng đồng, cung cấp các dịch vụ về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hỗ trợ hoạt động chuyển giao công nghệ, nghiên cứu phát triển và thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học. Qua đó, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho thành phố trong khu vực và quốc tế về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Thành phố cũng đang phát triển Nền tảng trực tuyến thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo (H.OIP). H.OIP được xây dựng là một nền tảng kết nối trực tuyến, đa chiều, đa phương thức các thành phần trong hệ sinh thái nhằm thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với mục tiêu tạo ra một nền tảng hỗ trợ toàn diện, nâng cao chất lượng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

H.OIP cũng tạo môi trường thuận lợi cho các thành phần trong cộng đồng khởi nghiệp tìm kiếm đối tác, kết nối và chia sẻ các nguồn lực góp phần phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thu hút vốn đầu tư cho các startup tại Thành phố Hồ Chí Minh.

H.OIP cũng được định hướng trở thành cổng thông tin điện tử về khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo của thành phố, là nơi đặt hàng các bài toán lớn của thành phố từ khu vực công nhằm thu hút cộng đồng tham gia giải quyết thông qua các công cụ đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số... Ở giai đoạn đầu, H.OIP sẽ tập trung cho bốn nhóm đối tượng chính: startup, cơ sở ươm và hỗ trợ khởi nghiệp, cơ quan nhà nước, quỹ đầu tư.

Mới đây, tại buổi gặp gỡ cộng đồng đổi mới sáng tạo Thành phố Hồ Chí Minh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi cho biết: Thành phố đang tập trung xây dựng thành phố trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngang tầm khu vực ASEAN và hướng tới tầm châu lục. Thành phố mong muốn cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tiếp tục chọn đồng hành cùng thành phố, đóng góp xây dựng chiến lược, chính sách, kiến tạo, xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Thành phố có rất nhiều dư địa, cơ hội, đơn đặt hàng cho hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, do đó mong muốn các nhà khởi nghiệp, các chuyên gia tiếp tục nghiên cứu, tìm cơ hội khởi nghiệp tại thành phố. Việc làm này không chỉ đóng góp cho kinh tế-xã hội thành phố, mà còn đóng góp cho kinh tế-xã hội của cả nước.