Hiện nay việc sử dụng bao bì nhựa một lần đang diễn ra khắp nơi, gây ô nhiễm, để lại hệ quả khôn lường cho môi trường và tất cả các sinh vật trên trái đất. Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2022, 44% trong 3,1 triệu tấn rác thải được thải ra môi trường mỗi năm tại Việt Nam đến từ bao bì thực phẩm mang đi, tạo ra một gánh nặng rất lớn cho việc xử lý rác thải sinh hoạt.
Trong khi đó, một số ngành công nghiệp sẽ cần phải sử dụng sợi nylon xoắn để tạo các sản phẩm như vòng, móc khóa, túi xách tấm, lưới,… Nhận thấy rác thải nhựa là một nguồn tài nguyên có thể làm nguyên liệu đầu vào cho các dây thừng này, anh Nguyễn Tiến Ước và hai người bạn đã tạo ra máy xoắn sợi nylon, vừa giải quyết vấn đề rác thải bao bì nhựa giá trị thấp, vừa giảm áp lực lên nguồn nguyên liệu nhựa nguyên sinh.
Máy se dây tái chế bao bì nilon
Chiếc máy của anh Ước được cấu tạo từ ba phần đơn giản: phần xoắn dây, phần gia nhiệt, phần cuộn dây và phần điều khiển máy. Trong đó, bộ phận xoắn dây được tạo bởi một động cơ quay và khung xoắn, có chức năng tạo độ xoắn cho sợi dây. Bộ phận gia nhiệt gồm hai đầu nung được gắn vào thanh nhôm và một bàn trượt ép. Chúng có chức năng nung nóng, giúp các sợi dây được bện chặt và không bị bung ra sau khi xoắn. Bộ phận cuộn dây có chức năng cuộn các sợi dây đã được xử lý, đồng thời giúp kéo căng sợi dây. Bộ phận này bao gồm một động cơ quay được gắn với ống cuộn. Bộ điều khiển máy bao gồm màn hình giám sát các thông số kỹ thuật, điều chỉnh các nhiệt độ bộ đầu nung và tốc độ trục chính.
Dây sản phẩm từ các vật liệu khác nhau
Toàn bộ chiếc máy chỉ dùng đến hai mô tơ và một số chi tiết bằng nhôm, gỗ có sẵn trên thị trường. Để vận hành máy, đầu tiên cần cắt các túi có cùng chất liệu hoặc cùng độ hóa dẻo thành những dải mảnh, sau đó nối lại với nhau bằng băng dính, và kẹp vào phần xoắn dây. Dải nhựa sẽ từ từ được xoắn và đi qua bộ phận gia nhiệt (từ 120-160 độ C) để được dẻo hóa và ép lại, khiến các phần nhựa bện chặt vào với nhau. Sau cùng, sợi dây thành phẩm sẽ được cuộn tròn lại ở phần cuộn dây.
Có thể sử dụng đa dạng nguyên liệu đầu vào, từ túi nylon, bao bì mì gói, vỏ snack đến băng dính và nhãn thân chai. Sau đó, cuộn dải rác thải bao bì vào bộ xoắn dây và luồn qua lỗ định tâm trước khi buộc vào móc khóa và nối với bộ động cơ cuộn dây. Sử dụng bộ điều khiển máy để khởi động máy, điều chỉnh nhiệt độ, tốc độ xoắn và cuộn dựa trên từng loại nguyên vật liệu để kéo dải nhựa đi qua bộ xoắn và gia nhiệt. Sản phẩm đầu ra là các sợi dây nylon được tết lại có màu sắc và kết cấu khác nhau. Sợi dây được tạo ra đảm bảo được độ bền cơ học, không bị cứng sợi, có thể uốn bất kì mọi hình thù, thuận tiện cho việc đan, tết dây lại để làm các món đồ thủ công mỹ nghệ, phụ kiện thời trang, đồ trang trí,…
Để phổ biến việc chế tạo máy đến đông đảo người dùng, máy được nhóm của anh Ước thiết kế sao cho việc lắp ráp dễ dàng , vận hành đơn giản và lượng tiêu thụ điện cũng thấp, chỉ khoảng 200W. Các bộ phận của máy có thể được gia công và thay thế dễ dàng. Chỉ cần 2 mô tơ, một số chi tiết gia công bằng nhôm, hoặc bằng gỗ là tạo thành máy. Bộ điều khiển nhiệt giúp kiểm soát quá trình gia nhiệt, phù hợp với các loại vật liệu đầu vào khác nhau.
Hiện tại, ở nhiệt độ 175 độ C, mỗi 1,5 phút, máy có thể bện được 1m sợi dây và sản phẩm đầu ra có thể phục vụ cho các cơ sở sản xuất đồ thủ công, đan móc, phụ kiện thời trang. Sợi dây tạo ra đảm bảo được độ bền cơ học và máy không tạo ra chất độc hại khi gia nhiệt.
Theo anh Ước, giá thành làm 1 chiếc máy se dây ước tính khoảng 1,5 triệu đồng. Nếu sản xuất đại trà thì giá thành một máy có thể hạ xuống thấp hơn. Với giá thành rẻ, nguyên liệu dễ tìm, thiết bị này có thể giúp tạo ra công ăn việc làm cho người làm phụ kiện, đồ thủ công với giá trị cao. Thiết bị được trưng bày giới thiệu tại Sàn giao dịch công nghệ - Số 79 Trương Định, Phường Bến Thành, Quận 1, TP.HCM và sẵn sàng chuyển giao cho các đơn vị, cá nhân có nhu cầu.
Mọi thông tin vui lòng liên hệ:
Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ
Phòng Giao dịch Công nghệ
Điện thoại: (028) 3521 0735 – 3822 1635
Chị Diệu Trang (ĐT: 0989.368.985)
Email: giaodichcongnghe@cesti.gov.vn
Ngọc Anh